ЯШҮСМЕРЛӘР ӨЧЕН ТАЙМ-МЕНЕДЖМЕНТ: НИЧЕК БАРЫСЫНА ДА ӨЛГЕРЕРГӘ?

Сәлам! Күпчелек яшүсмерләрнең тормышы тыгыз режимда бара: уку, репетиторлар, түгәрәкләр, дуслар, социаль челтәрләр... Һәм кайчак вакыт катастрофик рәвештә җитми, ә арыганлык чиккә җиткән кебек. Таныш хәлме? Бу мәкалә сезнең өчен! Без сезгә үз вакытыгызны һәр нәрсәгә өлгерә торган итеп бүлү һәм шул ук вакытта көч тулы кәефле булып калу турында сөйләшербез.

Тайм-менеджмент – ул үз вакытың белән идарә итү. Бу һәр минутны эш белән тутыра белү генә түгел, ә үз максатларына ирешү өчен кирәкле әйберләрне үз вакытында эшли белү. Бу конструктор уены кебек: көн тәртибен җыю.

1. Үзеңә өстен булган әйберләрне билгеләү

Планлаштырганчы, нәрсәгә ирешергә теләвегезне аңлау мөһим. Үзегезгә сораулар бирегез:

• Минем өчен хәзер иң мөһиме нәрсә? (Уку, имтиханнарга әзерлек, хобби үсеше, дуслар белән аралашу?)
• Мин нәрсәгә күбрәк вакыт әрәм итәм? (Социаль челтәрләр, уеннар, уку?)
• Мин нәрсәне яхшы эшлим? (Рәхәтлек китерә һәм җиңел бирелә?)
• Миңа нәрсә комачаулый? (Игътибарны читкә юнәлтә торган факторлар, ялкаулык?)

Бу сорауларга нәрсәгә күбрәк вакыт сарыф итәргә кирәклеген аңларга ярдәм итәчәк.

2. Планлаштыру

Планлаштыру – тайм-менеджментның нигезе. Төрле ысуллардан сезгә күбрәк туры килә торганны сайлагыз:

• Көндәлек/Блокнот: «классика жанра!» Үзегезнең бурычларыгызны языгыз, аларны ваграк бурычларга бүлегез, башкарылганны билгеләп барыгыз.
• Планлаштыру өчен кушымталар: Todoist, Google Календарь, Trello – эшләрне оештыру, искәртүләр булдыру, исемлекләр алып бару өчен менә дигән инструментлар.
• «Доска задач»: тактага бурычлар язылган стикерларны беркетегез, аларны үтәлгән саен алып барыгыз.

Планлаштырганда нәрсә мөһим:

• Һәр мәсьәләне үтәүгә төгәл вакытны билгеләгез.
• Эшләрнең мөһимлеген билгеләгез: кайсын нинди тәртиптә эшләргә.
• Үзегезне артык йөкләмәгез! Ялга һәм форс-мажорларга вакыт калдырыгыз.
• Зур эшләрне кечкенәләргә бүлегез.
• Ял тәнәфесләре ясагыз.
• Буш вакыт калдырыгыз, бу вакытны нидер килеп чыкмаса өстәмә кулланырга мөмкин.

1. 3. Прокрастинациягә каршы көрәш

Прокрастинация – эшләрне гел аннарыга кичектерү. Аның белән ничек көрәшергә?

• Кечкенәдән башлагыз: зур булмаган, ләкин мөһим берәр нәрсә эшләгез. Мәсәлән, дәреслекнең бер битен укып куегыз.
• Комачаулый торган факторлардан арыныгыз: телефонны сүндерегез, социаль челтәрләрне ябыгыз.
• Уңайлы эш урыны булдырыгыз: тынлык һәм тәртип булсын.
• Үзегезне бүләкләү: бурычны үтәгәннән соң, үзегезгә берәр күңелле нәрсә вәгъдә итегез (яраткан сериал карау, уен уйнау).

• 4. Ял турында онытмагыз!
• Тәүлегенә 8-9 сәгатьтән дә ким йокламагыз.
• Спорт белән шөгыльләнегез, саф һавада йөрегез.
• Сезгә рәхәтлек китерә торган шөгыльне табыгыз.
• Якыннарыгыз белән аралашу һәм очрашу турында онытмагыз.
• Гаджетлардан тыш вакытны үзегезгә һәм реаль дөньяга багышлагыз.