ЧИКЛӘВЕКЛӘР ТУРЫНДА 10 КЫЗЫКЛЫ ФАКТ

Чикләвекләр гади генә ризык түгел. Һәрбер чикләвек орлыгы эчендә табигать, тарих һәм фән дөньясының гаҗәеп серләре яшеренгән. Әйдәгез, бүген, халыкара чикләвен көнендә, бу тәм-том турында күбрәк белик!

1. Барлык чикләвекләр дә чын чикләвек түгел

Ботаника фәнендә миндаль, арахис, кешью һәм фисташка чын чикләвек түгел. Мәсәлән, арахис борчаклар гаиләсенә керә, ә миндаль персикка охшаган җимешнең төше. Чын чикләвекләр – грек чикләвеге, фундук һәм каштан.

2. Иң борынгы чикләвекләргә 780 000 елдан артык

Галимнәр грек чикләвекләренең катып беткән калдыкларын Швейцария һәм Франция территориясендә тапканнар. Димәк, кешеләр чикләвекләрне әле авыл хуҗалыгы барлыкка килгәнче үк ашаганнар.

3. Чикләвек – баш миенә ягулык

Чикләвекләрдәге омега-3 май кислоталары, магний һәм Е витамины хәтерне яхшырта, игътибарны арттыра һәм хәтта Альцгеймер авыруы куркынычын киметә. Грек чикләвегенең формасы кешенең баш мие кебек булуы очраклы түгел!

4. Дөньядагы иң кыйммәт чикләвек – макадамия

Аның ватаны – Австралия, һәм аны еш кына «чикләвекләр патшабикәсе» дип атыйлар. Макадамиянең бәясе килограммына 30–100 долларга кадәр җитәргә мөмкин. Бу аны үстерүнең катлаулылыгы һәм каты кабыгы аркасында.

5. Элек чикләвек белән түләгәннәр

Борынгы Римда чикләвекләр белән сәүдә иткәннәр, ә Азиянең кайбер урыннарында кешью акча урынына кулланылган. Бүген дә кайбер илләрдә чикләвек байлык һәм муллык символы булып санала.

6. Чикләвек – озын гомернең сере

Гарвард университеты тикшеренүләре күрсәткәнчә, атнага биш тапкыр чикләвек ашаган кешеләр уртача 2–3 елга озаграк яши. Бу йөрәк-кан тамырлары авырулары һәм ялкынсынулар куркынычын киметү белән бәйле.

7. Арахис – президентларның яраткан ризыгы

АКШ президенты Джимми Картер сәясәткә кадәр арахис үстерүче фермер булган. Шуңа күрә аның сайлау кампаниясендә арахис символга әверелгән.

8. Чикләвекләрдә «агу» бар, ләкин куркырга кирәк түгел

Кайбер чикләвекләрдә фитин кислотасы бар, ул минералларның үзләштерелүенә комачаулый. Әмма чикләвекне суга салып тоткач яки кыздыргач, бу матдә юкка чыга, һәм алар тагын да файдалырак була.

9. Чикләвек – матурлык сере

Бадам һәм фундук маен косметологиядә еш кулланалар – алар тирене, чәчне  һәм тырнакларны тукландыра. Ә кокос мае (ул чын чикләвек булмаса да) күптән инде «яшьлек эликсиры» дип танылган.

10. Җир шарындагы иң зур чикләвек – 25 кг!

Бу – Сейшель чикләвеге (coco de mer). Аның формасы шулкадәр гаҗәп, элек аны мифик җимеш дип уйлаганнар.

Чикләвекләр күп калорияле, әмма аз күләмдә алар сәламәтлек, көч һәм озын гомер чыганагы. Көн саен бер уч чикләвек һәр организмга кирәк!